Przewóz na potrzeby własne a Licencja Wspólnotowa

Przewóz na potrzeby własne a Licencja Wspólnotowa

Kiedy niezarobkowy przewóz drogowy może wymagać Licencji Wspólnotowej?

Licencja Wspólnotowa uprawnia do wykonywania międzynarodowego zarobkowego przewozu drogowego rzeczy. Obowiązuje każdego, kto transportuje towary poza granice Polski – od 22 maja 2022 roku, również busy do 3,5 tony. Istnieje jednak wyjątek od tej reguły, którym jest niezarobkowy przewóz drogowy na potrzeby własne. Na podstawie ściśle określonych reguł właściciel firmy może transportować niektóre ładunki za granicę bez Licencji Wspólnotowej. Chyba, że zostanie złamany chociażby jeden warunek dotyczący przewozu na potrzeby własne – wówczas ITD może potraktować go jako zwykły transport i… poprosić o okazanie Licencji Wspólnotowej.

Spis treści:

1. Niezarobkowy przewóz na potrzeby własne – co to jest i jakie warunki należy spełnić, aby go realizować?
2. Zaświadczenie na przewozy drogowe na potrzeby własne – co powinny zawierać wymagane dokumenty?
3. Licencja Wspólnotowa dotycząca międzynarodowego zarobkowego przewozu drogowego rzeczy może być potrzebna – w jakich przypadkach?

Co to jest transport na potrzeby własne i kto może go wykonywać?

Przewóz na potrzeby własne przeprowadzany jest w celach niezarobkowych i niekomercyjnych przez osoby fizyczne lub prawne. Tego typu transport ma charakter pomocniczy wobec zasadniczej działalności danego przedsiębiorstwa – oznacza to, że nie można wykonywać przewozów na potrzeby własne innej firmy. Co więcej, transport powinien być przeprowadzany przez właściciela lub pracowników firmy zatrudnionych na podstawie umowy o pracę i odbywać się na koszt przedsiębiorstwa.
 

Transport na własne potrzeby (NWP) – co można przewozić?
 

• narzędzia lub maszyny, które są niezbędne do wykonywania własnej podstawowej działalności gospodarczej,
• pracowników swojej firmy,
• przedmioty kupione lub wynajęte.

Jak czytamy w ustawie o transporcie drogowym, przejazd może być uznany za wykonywany na potrzeby własne, jeżeli spełnia określone warunki techniczne i formalne.
 

• Pojazd – musi mieć tytuł własności, współwłasności lub inną podstawę prawną, taką jak np. leasing, użyczenie, wynajem, a dopuszczalna masa całkowita pojazdu lub zespołu pojazdu nie może przekraczać 3,5 tony.
• Kierujący pojazdem – musi być właścicielem firmy lub pracownikiem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę.
• Ładunek – musi być własnością przedsiębiorcy (może być zakupiony, sprzedany, wyprodukowany, wydobyty, przetworzony, naprawiony, wynajęty lub wydzierżawiony). Sama obecność ładunku przy transporcie NPW jest obowiązkowa – w przypadku jazdy „na pusto” wymagany jest dokument z rozładunku.

Podstawowa formalność, czyli zaświadczenie na przewozy drogowe na własne potrzeby

Jednak, aby wykonywać przewozy na potrzeby własne, nie wystarczy samochód służbowy. Według art.33, Dz.U.2022.180 obowiązującego od 5 kwietnia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku,
 

„Przewozy drogowe na potrzeby własne mogą być wykonywane po uzyskaniu zaświadczenia potwierdzającego zgłoszenie przez przedsiębiorcę prowadzenia przewozów drogowych jako działalności pomocniczej w stosunku do jego podstawowej działalności gospodarczej”.

Zaświadczenie potwierdzające zgłoszenie prowadzenia przewozów drogowych jako działalności pomocniej – co powinno zawierać?

• oznaczenie przedsiębiorcy,
• adres siedziby firmy lub miejsca zamieszkania,
• numer KRS lub NIP (jeżeli firma nie została wpisana do KRS),
• rodzaj i zakres wykonywania przewozów drogowych na potrzeby własne,
• liczbę i rodzaj pojazdów.

Dopiero uzyskane zaświadczenie na przewozy drogowe na potrzeby własne uprawnia właściciela firmy lub jego pracowników do wykonywania tego typu transportów. Jednak i w tym przypadku prawo przewiduje wyjątki. Zaświadczenie potwierdzające zgłoszenie prowadzenia przewozów drogowych jako działalności pomocniczej nie jest wymagane w przypadkach, kiedy transport odbywa się w ramach powszechnych usług pocztowych, jest realizowany przez przedsiębiorców posiadających już uprawnienia do wykonywania transportu drogowego, dotyczy przewozu nie więcej niż 9 osób wraz z kierowcą, a także kiedy DMC pojazdu lub zespołu pojazdów nie przekracza 3,5 tony. Istnieje jeszcze jedna kwestia wyróżniająca przewóz na potrzeby własne – tachograf, który w tym przypadku, nie musi być używany.

Kiedy Licencja Wspólnotowa dotycząca międzynarodowego zarobkowego przewozu drogowego rzeczy może okazać się potrzebna?

Tak, jak pisaliśmy wcześniej, Licencja Wspólnotowa nie jest wymagana w przypadku przewozu na potrzeby własne w transporcie krajowym lub/i międzynarodowym. Niestety, w przypadku niespełnienia chociażby jednego z opisanych powyżej warunków, przewóz może zostać zakwalifikowany jako zwykły transport drogowy. Wystarczy, że kierowca będzie jechał „na pusto” lub będzie zatrudniony na inną umowę cywilnoprawną niż umowa o pracę. W takich przypadkach inspektor ruchu drogowego przeprowadzający kontrolę może potraktować przewóz jako transport drogowy i zażądać okazania Licencji Wspólnotowej. Według taryfikatora kar wprowadzonego wraz z Pakietem Mobilności, za brak dokumentu w przewozie międzynarodowym, grozi mandat w wysokości 12 000 zł.