Jak założyć firmę transportową w Polsce i czy to się opłaca?

Według raportu Transport drogowy 2021+, w 2020 roku wartość rynku transportu drogowego w Polsce wynosiła ok. 190 mln zł. Szacunkowy wkład transportu w polskie PKB w 2022 roku to aż 50%. Na polskim rynku działa obecnie ok. 125 tys. firm zajmujących się transportem drogowym towarów. Pomimo pandemii, wojny, rosnącej inflacji i nowych przepisów unijnych powstają nowe działalności świadczące usługi przewozowe oraz firmy pośredniczące w transporcie.

Spis treści:

• Firma transportowa w Polsce krok po kroku – jak ją założyć?
• Założenie firmy transportowej – ile kosztuje?
• Zakładanie firmy transportowej w Polsce się opłaca – czy się opłaca?

Zakładanie firmy transportowej w Polsce krok po kroku

Pierwszym krokiem jest wykonanie szczegółowej analizy rynku w oparciu o działania konkurencji. Na jej podstawie łatwiej podjąć decyzję o tym, jakie towary będziemy transportować, na jakich obszarach i jakimi pojazdami. Następnym krokiem jest stworzenie biznes planu i określenie budżetu. Inaczej bowiem będzie wyglądać i kosztować zakładanie firmy dysponującej dużą flotą pojazdów ciężkich, transportujących towary poza granicami Polski, a inaczej przedsiębiorstwa wykonującego przewozy busami na tzw. krajówce. Wspólnym mianownikiem dla wszystkich podmiotów jest uzyskanie odpowiednich zezwoleń i licencji, uprawniających do podjęcia działalności w obszarze transportu drogowego.

1. Uzyskanie Certyfikatu Kompetencji Zawodowej

Dokument jest potwierdzeniem kwalifikacji, wiedzy i kompetencji niezbędnych do prowadzenia działalności w zakresie transportu drogowego osób lub rzeczy. Certyfikat Kompetencji Zawodowych musi posiadać przynajmniej jedna osoba spośród zarządzających transportem w danej firmie. Aby go zdobyć, należy zdać egzamin, obejmujący wiedzę z zakresu transportu drogowego osób (w tym m.in. czasu pracy kierowcy), który odbywa się przy wybranym Instytucie Transportu Samochodowego (ITS). Uzyskanie Certyfikatu Kompetencji Zawodowych warunkuje otrzymanie Licencji Transportowej oraz Licencji Wspólnotowej.

2. Określenie formy prowadzenia działalności gospodarczej i formy opodatkowania

W Polsce istnieje kilka form prawnych, na podstawie których może być prowadzona działalność:

• jednoosobowa działalność gospodarcza,
• spółka cywilna,
• spółki kapitałowe: spółka z ograniczona odpowiedzialnością i spółka akcyjna,
• spółki osobowe: spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna.

Przy wyborze formy działalności należy zastanowić się, ile osób będzie ją prowadzić, kto będzie reprezentować firmę w sprawach urzędowych, jaki kapitał będzie potrzebny na start czy też w jaki sposób będzie ona opodatkowana.

W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, która jest najczęściej wybierana na początek, opodatkowanie odbywa się według skali podatkowej 12% lub 32%, podatkiem liniowym w wysokości 19% lub w formach zryczałtowanych. Pozostałe spółki nie są objęte podatkiem dochodowym, który płacą wspólnicy lub partnerzy, ale podatkiem od osób fizycznych lub osób prawnych. Przed wyborem PIT/CIT należy zapoznać się z dokładnymi zasadami opodatkowania w Polsce, uwzględniając ich modyfikacje w projekcie Polski Nowy Ład.

3. Wyrobienie licencji transportowej i licencji wspólnotowej

Używanie obu pojęć zamiennie w potocznym języku branżowym jest błędne, ponieważ każde z nich odnosi się do innego typu przewozów oraz odmiennej specyfikacji pojazdów wykorzystywanych w transporcie. Licencja Transportowa to zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego na obszarze Polski, Licencja Wspólnotowa zaś uprawnia do wykonywania międzynarodowych przewozów drogowych.

Aby otrzymać Licencję Wspólnotową, należy spełnić następujące warunki:

• posiadać stałą i rzeczywistą siedzibę firmy w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej,
• odznaczać się dobrą reputacją i spełniać wymóg niekaralności,
• dysponować odpowiednią zdolnością finansową,
• uzyskać obowiązkowe zezwolenia, m.in. Certyfikat Kompetencji Zawodowej,
• posiadać zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego lub uzyskać go w trakcie wyrabiania Licencji Wspólnotowej,
• uiścić wymagane opłaty.

Do niedawna przedsiębiorców dysponujących transportem ciężkim i lekkim obowiązywały inne zasady, dotyczące chociażby licencji i zezwoleń. Od wprowadzenia Pakietu Mobilności wymagania wobec firm oferujących międzynarodowy przewóz rzeczy pojazdami o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, zrównały się z obowiązkami przedsiębiorstw wykorzystujących cięższą flotę. Od 22 maja 2022 roku przy transporcie międzynarodowym pojazdami o DMC od 2,5 do 3,5 tony wymagana jest Licencja Wspólnotowa, a więc również Certyfikat Kompetencji Zawodowej, siedziba firmy, dobra reputacja, odpowiednia zdolność finansowa.

4. Wpis do PKD i pozostałe formalności

Określenie kodu PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności) to obowiązek każdego przedsiębiorcy. Dzięki niemu podmiot gospodarczy jest sklasyfikowany według określonych struktur: sekcji, działu, grupy, klasy i podklasy. Dodatkowe formalności to wybór rodzaju prowadzonej księgowości, wpis do KRS, uzyskanie NIP-u i REGON-u.

Ogólne kody PKD dla transportu i spedycji:

49.41.Z. – transport drogowy rzeczy,

52.21.Z – działalność usługowa wspomagająca transport lądowy,

52.29.C – działalność oferująca usługi z zakresu pośrednictwa w transporcie rzeczy.

6. Wybranie rozwiązań cyfrowych do optymalizacji procesów logistycznych

Kiedy ustaliliśmy już rodzaj usług transportowych, które chcemy wykonywać, wybraliśmy formę działalności, dopełniliśmy formalności i zadbaliśmy o wymagane zezwolenia i licencje, warto zastanowić się nad rozwiązaniami, które pomogą nam w zdobywaniu ofert i zarządzaniu firmą. Na rynku istnieje wiele narzędzi do wyszukiwania i zlecania usług, monitorowania operacji transportowych i optymalizacji procesów logistycznych, m.in. System Smart Logistics firmy TIMOCOM, z którego korzysta obecnie ponad 50.000 firm. Na giełdę transportową, będącą jego najpopularniejszą aplikacją, codziennie trafia nawet 1 milion ofert międzynarodowych frachtów i pojazdów.

Ile kosztuje założenie firmy transportowej?

Zakładanie firmy transportowej wymaga posiadania kapitału na start. W przypadku niewielkich firm wykonujących krajowe przewozy drogowe pojazdami o DMC do 3,5 tony, które nie potrzebują licencji i dodatkowych zezwoleń, może to być tylko 50 000 zł. Jeśli chodzi o większą flotę i przewozy międzynarodowe, kwoty za założenie działalności transportowej zaczynają się od kilkuset tysięcy złotych. Trzeba pamiętać o pozostałych inwestycjach, które czekają przedsiębiorców w niedalekiej przyszłości, jak wymiana tachografów analogowych i cyfrowych na inteligentne tachografy II generacji. Do tego pod uwagę trzeba wziąć koszty zatrudnienia pracowników, uzyskania wszystkich zezwoleń i licencji, wykupienie ubezpieczeń OC, AC, POCP, jak również tachografów i urządzeń do obsługi e-TOLL.

Nie ma co ukrywać, że założenie firmy transportowej wiąże się z wysokimi kosztami – zwłaszcza w dzisiejszych czasach. Dodatkowe obowiązki podyktowane Pakietem Mobilności, jak wyrobienie licencji wspólnotowej uprawniającej do wykonywania przewozów międzynarodowych czy stworzenie bazy eksploatacyjnej do zjazdów ciężarówki co 8 tygodni, to niemałe wydatki. Rozwiązaniem na poradzenie sobie z nimi jest solidny biznes plan oraz wspomniane już narzędzia cyfrowe, jak TIMOCOM Marketplace, które ułatwiają zarządzanie transportem oraz pomagają w optymalizacji procesów.

Zakładanie firmy transportowej – czy to się dziś opłaca?

Wielu przedsiębiorców stojących przed podjęciem decyzji o założeniu firmy przewozowej zadaje sobie to pytanie. Odpowiedź jest oczywista – to zależy od wielu czynników. Począwszy od obszaru wykonywania operacji transportowych, poprzez logistykę i strategię zarządzania firmą, po warunki pracownicze kierowców – każdy element składa się w jedną, bardziej lub mniej kosztowną, całość. Jak wynika z raportów branżowych, pomimo podwyżek i nowych wytycznych unijnych, przedsiębiorcy decydują się na zakładanie firmy transportowej, a w rosnącym popycie na usługi przewozowe widzą dla siebie olbrzymi potencjał.