List przewozowy – jakie informacje powinien zawierać?
List przewozowy jest niezbędnym dokumentem w transporcie towarów. Pełni funkcję potwierdzenia zawarcia i realizacji umowy przewozu oraz zawiera istotne informacje o przesyłce. W artykule wyjaśniamy, czym jest list przewozowy, jakie pełni funkcje oraz jakie dane powinien zawierać.
Spis treści
- List przewozowy – co to jest i jak wygląda?
- Funkcje listu przewozowego
- Międzynarodowy list przewozowy (CMR)
- Krajowy list przewozowy
- List przewozowy – wzór dokumentu
List przewozowy – co to jest i jak wygląda?
List przewozowy to dokument potwierdzający zawarcie i realizację umowy przewozu towarów. Jest niezbędny dla prawidłowego przebiegu transportu, stanowi dowód dla stron transakcji oraz organów kontrolnych. Sporządza go zazwyczaj nadawca towaru lub spedytor, a jego poprawne wypełnienie jest kluczowe dla sprawnego przebiegu procesu logistycznego.
Zazwyczaj list przewozowy wystawiany jest w czterech egzemplarzach, po jednym dla nadawcy, odbiorcy, przewoźnika oraz organów kontrolnych. Wszystkie egzemplarze muszą być podpisane przez nadawcę i przewoźnika.
Istnieją różne rodzaje listów przewozowych w zależności od metody transportu (drogowa, kolejowa, wodna, powietrzna). W tym artykule skupimy się na transporcie drogowym.
Elementy listu przewozowego w drogowym transporcie towarów:
- Dane nadawcy i odbiorcy
- Opis przewożonego towaru
- Ilość i rodzaj opakowań
- Masa brutto/netto
- Warunki przewozu i instrukcje
- Miejsce załadunku i rozładunku
- Data wystawienia dokumentu
- Informacje o przewoźnikach
Jeżeli zajdzie taka potrzeba, list przewozowy powinien zawierać również następujące informacje:
- zakaz przeładunku,
- koszty, które ponosi nadawca,
- kwotę zaliczenia do pobrania podczas wydania towaru,
- zadeklarowaną wartość towaru oraz sumę określającą interes specjalny w jego dostawie,
- instrukcje nadawcy dotyczące ubezpieczenia przesyłki,
- uzgodniony termin wykonania przewozu,
- spis dokumentów przekazanych przewoźnikowi.
Zajmujesz się drogowym transportem towarów? Sprawdź Giełdę Transportową TIMOCOM! Każdego dnia czeka na Ciebie aż do 1 miliona ofert ładunków i wolnych pojazdów.
Funkcje listu przewozowego
List przewozowy pełni kilka istotnych funkcji:
- Informacyjna – zawiera kluczowe dane o przesyłce.
- Instrukcyjna – określa warunki przewozu.
- Dowodowa – jest potwierdzeniem zawarcia umowy.
- Legitymacyjna – uprawnia do odbioru przesyłki.
Dodatkowo dokument ten ma znaczenie dla procedur celnych, gdy transport odbywa się międzynarodowo.
List przewozowy określa także odpowiedzialność za zapłatę przewoźnego, uszkodzenie lub utratę towaru oraz kary administracyjno-prawne. Dla służb celnych stanowi podstawę do kontroli i pobierania opłat od przewożonego towaru. Jest niezbędny do zachowania właściwego czasu transportu oraz do prawidłowego i bezpiecznego doręczenia towaru w miejsce przeznaczenia. Należy dołączać go do każdej przesyłki.
Międzynarodowy list przewozowy (CMR)
W transporcie międzynarodowym obowiązkowo stosuje się list przewozowy CMR, który regulowany jest przez Konwencję CMR z 1956 roku, legitymizującą zasady międzynarodowego przewozu drogowego towarów.
Standardowy wzór CMR zawiera dodatkowe informacje, takie jak:
- Odpowiedzialność przewoźnika
- Instrukcje celne
- Zastrzeżenia dotyczące towaru
Konwencja CMR nie precyzuje, kto dokładnie powinien wystawić list przewozowy. W praktyce zazwyczaj robi to nadawca przesyłki, często we współpracy z przewoźnikiem. Po wypełnieniu dokumentu przez nadawcę, przewoźnik uzupełnia go o szczegółowe informacje związane z transportem drogowym, potwierdza przyjęcie towaru do przewozu i przekazuje nadawcy kopię listu przewozowego.
Standardowo międzynarodowy list przewozowy (CMR) wystawiany jest w czterech egzemplarzach:
- Oryginał (niebieski): Dołączany do przesyłki i przekazywany odbiorcy.
- Wtórnik (czerwony): Kopia dla nadawcy.
- Ceduła (zielony): Potwierdzenie odbioru przesyłki przez przewoźnika.
- Grzbiet (czarny): Wystawiany do celów administracyjnych.
Każdy z nich musi zostać podpisany przez nadawcę towaru oraz przewoźnika. W niektórych krajach europejskich dopuszcza się stosowanie stempli lub wydrukowanych podpisów, o ile zostały one uwiarygodnione drogą elektroniczną. W planach Unii Europejskiej przewidziana jest całkowita digitalizacja CMR (tzw. e-CMR), jej wdrożenie przewidziane jest obecnie na lipiec 2027 r.
Krajowy list przewozowy
W transporcie krajowym stosuje się uproszczoną wersję listu przewozowego, która zawiera podobne informacje, jednak nie odnosi się do przepisów międzynarodowych. Jest stosowany w przewozach krajowych na terenie Polski i pełni funkcję dowodową dla nadawcy, przewoźnika oraz odbiorcy. Dokument ten określa podstawowe warunki przewozu, w tym dane stron transakcji, szczegóły dotyczące ładunku oraz zasady odpowiedzialności za przesyłkę. Krajowy list przewozowy może być wymagany podczas kontroli drogowej i stanowi istotny element dokumentacji transportowej, szczególnie w kontekście rozliczeń między stronami umowy przewozu.
List przewozowy – wzór dokumentu
Aby poprawnie wypełnić list przewozowy, należy zadbać o:
- Pełne i poprawne dane nadawcy i odbiorcy
- Szczegółowy opis przesyłki
- Określenie warunków przewozu
- Podpisy stron uczestniczących w przewozie
Poprawne wypełnienie dokumentu pozwala uniknąć problemów prawnych i logistycznych.
